Dù đã có nhiều kinh nghiệm với hợp đồng tương lai, không ít nhà giao dịch vẫn cảm thấy bối rối về bản chất của loại hợp đồng này. Để làm rõ hơn về hợp đồng tương lai, từ nguyên lý hoạt động, các ứng dụng cụ thể, đến những lợi ích và hạn chế mà nó mang lại, hãy cùng chúng tôi khám phá chi tiết ngay sau đây
Hợp đồng tương lai là gì?
Trong lĩnh vực tài chính, hợp đồng tương lai là một thỏa thuận chuẩn hóa giữa bên mua và bên bán về việc trao đổi một tài sản cụ thể theo khối lượng và chất lượng đã được quy định trước. Giá thỏa thuận, hay còn gọi là giá tương lai (futures price), được xác định tại thời điểm ký kết hợp đồng và việc giao hàng sẽ được thực hiện vào một thời điểm trong tương lai. Những giao dịch này thường được thực hiện qua các sàn giao dịch chuyên biệt, gọi là sàn giao dịch tương lai.
Bên mua, hay còn gọi là bên có vị thế dài (long position), cam kết mua tài sản theo mức giá đã thỏa thuận, trong khi bên bán, hay còn gọi là bên có vị thế ngắn (short position), đồng ý bán tài sản đó. Những thuật ngữ này phản ánh kỳ vọng của các bên: bên mua tin rằng giá sẽ tăng, trong khi bên bán dự đoán giá sẽ giảm.
Lưu ý rằng, khi ký kết hợp đồng tương lai, không có chi phí giao dịch ngay lập tức. Thay vào đó, các vị thế của các bên được thể hiện thông qua các thuật ngữ “bán” và “mua.”
Hợp đồng tương lai không chỉ áp dụng cho các sản phẩm truyền thống như hàng hóa; chúng còn mở rộng ra các tài sản tài chính khác như chứng khoán, công cụ tài chính, tiền tệ, và các yếu tố khác như lãi suất hoặc chỉ số chứng khoán.
Hợp đồng tương lai là gì?
Tìm hiểu các ví dụ về hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai là công cụ giúp cả bên mua và bên bán chuẩn bị cho các giao dịch sẽ diễn ra trong tương lai, với giá cả của sản phẩm được xác định ngay khi hợp đồng được ký kết.
Ví dụ cụ thể: Công ty A và Công ty B ký một hợp đồng tương lai cho 100.000 thùng dầu với mức giá 1.500.000 đồng mỗi thùng vào tháng 5 năm 2018. Đến tháng 9 năm 2018, nếu giá dầu tăng lên 2.000.000 đồng mỗi thùng, Công ty A sẽ có hai lựa chọn:
Bán 100.000 thùng dầu cho Công ty B theo mức giá đã thỏa thuận là 1.500.000 đồng mỗi thùng.
Thanh toán cho Công ty B khoản chênh lệch giữa giá thỏa thuận và giá thị trường hiện tại. Trong trường hợp này, khoản chênh lệch có thể lên đến 50.000.000 đồng, và Công ty A sẽ không bán dầu mà thay vào đó thanh toán khoản chênh lệch cho Công ty B.
Tìm hiểu các ví dụ về hợp đồng tương lai
Một số khái niệm liên quan về hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai là một thỏa thuận giữa bên mua và bên bán để trao đổi tài sản vào một thời điểm trong tương lai với mức giá đã được ấn định từ trước.
Tài sản cơ sở: Là đối tượng của hợp đồng phái sinh, được quy định rõ ràng trong hợp đồng để thực hiện giao dịch.
- Ký quỹ: Là số tiền cọc mà các bên phải đặt ra để đảm bảo khả năng thanh toán trong giao dịch chứng khoán phái sinh. Ký quỹ có vai trò quan trọng trong việc đảm bảo tính an toàn và thanh toán giữa các bên.
- Đóng vị thế: Khi một nhà giao dịch mở một vị thế đối ứng với vị thế hiện có của mình, đảm bảo cả hai bên giữ tài sản cơ sở và ngày đáo hạn tương ứng.
- Giá thanh toán cuối ngày: Đây là mức giá được sử dụng để thanh toán các khoản lãi hoặc lỗ phát sinh trong ngày trên hợp đồng phái sinh.
- Hệ số nhân của hợp đồng: Là chỉ số được dùng để chuyển đổi giá trị của hợp đồng tương lai từ chỉ số sang tiền tệ.
- Khối lượng mở: Là số lượng hợp đồng phái sinh đang còn hiệu lực tại một thời điểm cụ thể.
Một số khái niệm liên quan về hợp đồng tương lai
Đặc điểm về hợp đồng tương lai
Để giúp nhà giao dịch hiểu rõ hơn về bản chất của hợp đồng tương lai, hãy xem xét các đặc điểm chính của loại hợp đồng này để nắm bắt những lợi ích khi tham gia vào thị trường phái sinh.
Tính chuẩn hóa
Hợp đồng tương lai được giao dịch và niêm yết tại các sàn giao dịch chứng khoán phái sinh, vì vậy tính chuẩn hóa là một đặc điểm quan trọng. Điều này có nghĩa là các điều khoản của hợp đồng đã được quy định rõ ràng và đồng nhất.
Ví dụ, các sàn giao dịch quy định chi tiết về nội dung của hợp đồng, bao gồm loại tài sản cơ sở, khối lượng tài sản, cách thức giao nhận, quy mô hợp đồng, và các quy định về thanh toán. Sự chuẩn hóa này giúp đảm bảo tính minh bạch và công bằng trong giao dịch.
Hợp đồng niêm yết
Các hợp đồng tương lai được niêm yết và quản lý bởi các sàn giao dịch chứng khoán phái sinh, đảm bảo rằng chúng đáp ứng các tiêu chuẩn và quy định của sàn. Việc niêm yết hợp đồng tại sàn giao dịch không chỉ đảm bảo tính hợp lệ và tiêu chuẩn của hợp đồng mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho việc giao dịch, thanh toán và quản lý rủi ro.
Ký quỹ và bù trừ
Đối với các thị trường giao dịch hợp đồng tương lai, cả người mua và người bán cần đảm bảo khả năng thanh toán qua việc ký quỹ. Ký quỹ là biện pháp quan trọng để bảo vệ quyền lợi của cả hai bên, đảm bảo rằng các bên đều thực hiện nghĩa vụ hợp đồng một cách đầy đủ. Khi tham gia vào thị trường hợp đồng tương lai, các nhà giao dịch cần đáp ứng đầy đủ yêu cầu về ký quỹ. Trung tâm thanh toán và sở giao dịch sẽ quy định cụ thể các yêu cầu ký quỹ phù hợp với từng loại hợp đồng.
Mục đích của việc ký quỹ là để đảm bảo rằng các nghĩa vụ thanh toán sẽ được thực hiện chính xác và kịp thời.
Quá trình bù trừ và thanh toán dựa trên mức giá thực tế của thị trường. Tài khoản của các nhà giao dịch sẽ được điều chỉnh dựa trên lãi hoặc lỗ thực tế và, nếu cần, yêu cầu bổ sung ký quỹ có thể được đưa ra. Điều này giúp giảm thiểu rủi ro cho cả bên mua và bên bán, đảm bảo giao dịch được thực hiện một cách an toàn và hiệu quả.
Đóng vị thế một cách dễ dàng
Các nhà giao dịch có khả năng thực hiện các vị thế ngược trong hợp đồng tương lai giống như cách họ đóng vị thế bất kỳ lúc nào, điều này mang lại sự linh hoạt cao hơn cho vốn đầu tư vào hợp đồng tương lai. Họ có thể điều chỉnh chiến lược giao dịch và quản lý vốn của mình một cách hiệu quả hơn nhờ vào khả năng dễ dàng chuyển đổi giữa các vị thế.
Dùng đòn bẩy tài chính
Khi tham gia vào thị trường hợp đồng tương lai, nhà giao dịch chỉ cần một khoản đầu tư ban đầu nhỏ để có khả năng đạt được lợi nhuận đáng kể so với nhiều thị trường khác.
Để giao dịch hợp đồng tương lai, nhà giao dịch phải đáp ứng các yêu cầu về mức ký quỹ, vì đây là một cam kết tài chính quan trọng nhằm đảm bảo rằng tất cả các nghĩa vụ hợp đồng được thực hiện đầy đủ.
Khi giá sản phẩm biến động theo dự đoán của nhà giao dịch, hợp đồng tương lai có thể mang lại lợi nhuận cao hơn. Hiệu ứng đòn bẩy trong hợp đồng tương lai làm gia tăng khả năng sinh lợi, thường cao hơn so với các thị trường cơ sở, nhờ vào việc tận dụng vốn đầu tư một cách hiệu quả hơn.
Cam kết trong tương lai đối với nghĩa vụ thực hiện
Trong giao dịch hợp đồng tương lai, cả người mua và người bán đều có quyền lợi và nghĩa vụ rõ ràng.
Khi hợp đồng tương lai đến thời điểm đáo hạn, người mua phải thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo các điều khoản đã định và nhận sản phẩm từ người bán. Đồng thời, người bán sẽ chuyển giao khối lượng tài sản đã thỏa thuận và nhận thanh toán từ người mua. Quy trình này đảm bảo rằng các bên đều thực hiện đúng cam kết của mình, duy trì sự công bằng và minh bạch trong giao dịch.
Tính thanh khoản
Thông qua các điều khoản trong hợp đồng, nhà giao dịch có thể nắm rõ thông tin về tài sản sẽ mua và bán, giúp họ hiểu cách thức và thời điểm giao dịch một cách chính xác.
Nhờ đó, các nhà giao dịch có thể dễ dàng mở và đóng vị thế trên thị trường, góp phần nâng cao tính thanh khoản của các thị trường hợp đồng tương lai. Điều này cũng cho phép nhà giao dịch sử dụng hợp đồng tương lai như một công cụ linh hoạt cho nhiều mục đích khác nhau.
Tìm hiểu quá trình thực hiện giao dịch đối với hợp đồng tương lai
Cơ chế hoạt động của hợp đồng tương lai khá tương đồng với giao dịch chứng khoán, nhưng nó đặc biệt thu hút các nhà đầu tư nhờ khả năng thực hiện giao dịch mà không cần sở hữu tài sản cơ sở. Hợp đồng tương lai dựa trên dự đoán của nhà giao dịch về biến động giá, cho phép họ thực hiện các giao dịch dựa trên những kỳ vọng này.
Khi nhà giao dịch dự đoán rằng thị trường sẽ giảm, họ có thể bảo vệ danh mục đầu tư của mình bằng cách bán khống hợp đồng tương lai. Sau đó, họ có thể cắt lỗ hoặc chốt lời bằng cách mua lại hợp đồng. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa rủi ro trong giao dịch hợp đồng tương lai giúp bù đắp cho sự biến động của giá, làm giảm thiểu tác động đến giá trị của danh mục đầu tư
Tìm hiểu quá trình thực hiện giao dịch đối với hợp đồng tương lai
Đánh giá chiến lược giao dịch phái sinh và hợp đồng tương lai
Giao dịch theo xu thế giá
Chiến lược giao dịch theo xu hướng giá với hợp đồng tương lai là một phương pháp phổ biến và đơn giản, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro so với các chiến lược khác. Nhà giao dịch thường chọn thời điểm khi họ dự đoán giá sẽ tăng hoặc giảm để thực hiện giao dịch. Nếu dự đoán giá sắp tăng, họ sẽ mua hợp đồng và sau đó đóng vị thế khi giá tăng. Ngược lại, nếu dự đoán giá sẽ giảm, họ sẽ bán hợp đồng và mua lại để đóng vị thế khi giá giảm.
Giao dịch trong ngày
Chiến lược giao dịch trong ngày thường được hiểu theo hai cách. Trong nghĩa hẹp, chiến lược này yêu cầu các giao dịch được thực hiện và đóng lại trong cùng một ngày, nhằm tránh rủi ro từ biến động giá qua đêm. Vào cuối ngày, các vị thế mua và bán sẽ được đóng để giữ cho số dư tài khoản trở về mức 0.
Trong nghĩa rộng hơn, giao dịch trong ngày có thể bao gồm các vị thế được giữ từ đêm trước và tiếp tục cho đến ngày hôm sau. Điều này cho phép các nhà giao dịch tận dụng cơ hội trên thị trường trong cả hai ngày giao dịch liên tiếp.
Đánh giá chiến lược giao dịch phái sinh và hợp đồng tương lai
Các nhược điểm của hợp đồng tương lai
Các nhà giao dịch theo phong cách lướt sóng, những người có thời gian để theo dõi và phân tích biểu đồ và bảng điện, thường phù hợp với việc sử dụng hợp đồng tương lai.
Tuy nhiên, việc sử dụng đòn bẩy trong giao dịch hợp đồng tương lai có thể mang lại rủi ro đáng kể, vì đòn bẩy hoạt động như một con dao hai lưỡi. Nếu diễn biến thị trường không diễn ra như dự đoán, nhà giao dịch có thể đối mặt với thua lỗ lớn, đặc biệt là khi tính theo tỷ lệ phần trăm của số vốn ban đầu.
Khi áp dụng hợp đồng tương lai như một công cụ phòng ngừa rủi ro, nhà giao dịch có thể bị hạn chế trong việc tận dụng các cơ hội lợi nhuận từ các biến động giá có lợi, vì việc phòng ngừa rủi ro có thể làm giảm khả năng thu lợi từ sự biến động của thị trường.
Lợi ích ở hợp đồng tương lai
Giao dịch dễ dàng và tiện lợi
Giao dịch hợp đồng tương lai tương tự như giao dịch cổ phiếu, với việc nhà giao dịch đặt lệnh mua nếu dự đoán thị trường sẽ tăng, từ đó mở vị thế mua. Nếu dự đoán đúng, nhà đầu tư có thể thu lợi nhuận đáng kể khi thị trường di chuyển theo hướng dự đoán. Ngược lại, nếu thị trường có xu hướng giảm, nhà giao dịch có thể kiếm lời bằng cách mở vị thế bán hợp đồng tương lai.
Đòn bẩy vao, lợi idch lớn
Hợp đồng tương lai cho phép sử dụng đòn bẩy cao, chỉ yêu cầu một phần giá trị hợp đồng làm ký quỹ. Điều này có thể mang lại lợi nhuận lớn hơn so với đầu tư cổ phiếu. Tuy nhiên, đòn bẩy cao cũng đồng nghĩa với rủi ro lớn nếu dự đoán thị trường sai. Do đó, khi giao dịch hợp đồng tương lai, việc theo dõi và phân tích thị trường cẩn thận là rất quan trọng.
Giao dịch liên tục trong ngày
Khác với giao dịch cổ phiếu, nơi nhà đầu tư thường phải chờ đợi vài ngày, giao dịch hợp đồng tương lai cho phép mở và đóng vị thế ngay trong ngày. Điều này giúp nhà đầu tư tận dụng các biến động ngắn hạn của thị trường để kiếm lời qua việc mở và đóng các vị thế liên tiếp.
Cơ hội lợi nhuận trong thị trường giảm
Trong thị trường cổ phiếu, việc kiếm lợi nhuận khi thị trường giảm điểm có thể khó khăn. Tuy nhiên, hợp đồng tương lai cho phép nhà giao dịch mở vị thế bán vào bất kỳ thời điểm nào, tạo cơ hội kiếm lợi nhuận ngay cả khi thị trường giảm. Để tham gia, nhà giao dịch cần đáp ứng yêu cầu ký quỹ, nhưng nếu dự đoán chính xác xu hướng của thị trường, họ có thể thu về lợi nhuận đáng kể từ việc bán hợp đồng tương lai.
Sự khác biết của hợp đồng tương lai với hợp đồng chênh lệch
Hợp đồng tương lai
Như đã được đề cập trước đây, hợp đồng tương lai là một thỏa thuận tài chính cho phép giao dịch tài sản cơ sở với mức giá đã được xác định trước, diễn ra vào một thời điểm trong tương lai. Các hợp đồng này có các điều khoản chuẩn hóa về vị trí, chất lượng, và số lượng tài sản, cùng với thời gian giao hàng. Khi hợp đồng đến ngày đáo hạn, có thể giải quyết bằng tiền mặt, với việc các tài sản của bên mua và bên bán được ghi nhận theo quy định, hoặc thực hiện giao hàng thực tế theo thỏa thuận.
Hợp đồng chênh lệch
Như tên gọi của nó, hợp đồng chênh lệch cho phép giao dịch dựa trên sự thay đổi giá của tài sản từ khi bắt đầu đến khi kết thúc hợp đồng. Nhà giao dịch cần phải dự đoán chính xác xu hướng giá thị trường để kiếm lợi.
Nếu bạn dự đoán rằng giá sẽ tăng, bạn có thể thực hiện lệnh mua ngay. Ngược lại, nếu bạn nghĩ giá sẽ giảm, bạn nên thực hiện lệnh bán. Sự chênh lệch giá từ khi mở vị thế đến khi đóng vị thế chính là lợi nhuận hoặc lỗ mà bạn sẽ trải nghiệm. Lợi nhuận hay thua lỗ phụ thuộc vào khả năng nhận diện xu hướng thị trường và chiến lược giao dịch của bạn.
Nơi thực hiện giao dịch
Thị trường chính thức là nơi các hợp đồng tương lai được thực hiện, bao gồm các sàn giao dịch như chứng khoán New Zealand, Euronext, và nhiều sàn khác. Những thị trường này đảm bảo rằng các công cụ tài chính liên quan đến hợp đồng tương lai được tiêu chuẩn hóa và tuân thủ các quy định nghiêm ngặt.
Ngược lại, hợp đồng chênh lệch thường được giao dịch qua các quầy, với sự hỗ trợ của nhà môi giới. Những hợp đồng này không được giao dịch trên các sàn chính thức, mà thay vào đó, được thực hiện qua các nhà môi giới trung gian.
Phí Spread
Phí Spread là sự chênh lệch giữa giá mua và giá bán của một tài sản. Đối với hợp đồng chênh lệch và hợp đồng tương lai, mức Spread có thể khác nhau. Tuy nhiên, hợp đồng tương lai thường có mức Spread thấp hơn, làm cho chúng trở nên hấp dẫn hơn so với hợp đồng chênh lệch.
Quy mô của hợp đồng
Hợp đồng tương lai thường được thiết kế cho các tổ chức lớn và giao dịch tại các sàn giao dịch quy mô lớn. Do đó, kích thước của hợp đồng tương lai thường lớn hơn so với hợp đồng chênh lệch. Ví dụ, với CFD, nhà đầu tư có thể dễ dàng giao dịch 5 ounce vàng với giá trị khoảng 7.250 USD. Trong khi đó, đối với hợp đồng tương lai như vàng Comex, khối lượng giao dịch tối thiểu thường là 100 ounce, tương đương khoảng 145.000 USD. Do đó, các nhà giao dịch cá nhân nhỏ thường sẽ phù hợp hơn với hợp đồng CFDs và ít sử dụng hợp đồng tương lai.
Đòn bẩy
Các nhà đầu tư có thể thực hiện các giao dịch với khối lượng lớn chỉ với một số vốn nhỏ nhờ vào việc sử dụng đòn bẩy.
Đối với hợp đồng tương lai, mức đòn bẩy có thể thay đổi tùy theo từng loại hợp đồng, và mức linh hoạt của nó không cao. Số tiền ký quỹ yêu cầu để bắt đầu giao dịch được quy định rõ ràng cho từng loại hợp đồng, thường dao động từ 5% đến 10% giá trị hợp đồng thực tế. Các quy định về ký quỹ này có thể thay đổi và được điều chỉnh qua các giao dịch và bù trừ hàng ngày.
Ngược lại, đối với CFD, các nhà môi giới cung cấp mức ký quỹ ban đầu, cho phép các nhà đầu tư có thể chọn mức đòn bẩy theo ý muốn, dựa trên các quy định tại Forex. Điều này mang lại cho nhà đầu tư nhiều sự linh hoạt hơn trong việc điều chỉnh mức đòn bẩy phù hợp với chiến lược giao dịch của họ.
Ngày hết thời gian
Đối với hợp đồng tương lai, ngày hết hạn luôn được xác định từ trước và là một phần cố định của hợp đồng. Ngày đáo hạn quy định thời điểm cuối cùng mà các bên phải thực hiện nghĩa vụ của mình, bao gồm việc chuyển giao tài sản hoặc thanh toán. Khi hợp đồng đến hạn, các nhà đầu tư phải thực hiện các bước cần thiết để hoàn tất giao dịch, bao gồm việc chuyển sang một loại hợp đồng mới nếu cần.
Ngược lại, CFD không có ngày hết hạn cố định. Các giao dịch CFD có thể tiếp tục tồn tại miễn là các điều kiện giao dịch vẫn được duy trì và các bên không quyết định thanh lý hợp đồng. Nếu mức giá của tài sản không còn phù hợp với mục tiêu của nhà đầu tư, họ có thể đóng vị thế bất cứ lúc nào mà không cần lo lắng về việc hợp đồng tự động hết hạn.
Do đó, khi giao dịch qua đêm với CFD, nhà đầu tư sẽ phải chịu phí SWAP, và vào đêm thứ tư qua ngày thứ năm, họ sẽ phải trả phí tương đương với ba ngày. Trong khi đó, đối với hợp đồng tương lai, khi hợp đồng đáo hạn, nhà đầu tư chỉ cần thanh toán một khoản phí Rollover duy nhất nếu họ muốn duy trì vị thế qua ngày đáo hạn.
Thông tin phân biệt về sự cung cấp của hợp đồng giao ngay và hợp đồng tương lai
Tại thị trường Forex, các sàn giao dịch thường cung cấp các tài sản ngoại hối thông qua các hợp đồng giao ngay. Tuy nhiên, tùy thuộc vào loại sản phẩm và sàn giao dịch, bạn có thể gặp hai loại hợp đồng khác nhau: hợp đồng tương lai và hợp đồng chênh lệch.
Để xác định loại hợp đồng mà sàn giao dịch của bạn đang sử dụng, hãy kiểm tra mức phí qua đêm. Nếu sàn không áp dụng phí qua đêm cho các giao dịch của bạn, có thể sàn đó đang sử dụng hợp đồng tương lai. Ngược lại, nếu bạn thấy phí qua đêm được áp dụng, điều này cho thấy sàn đang cung cấp các hợp đồng giao ngay.
Mặc dù hợp đồng giao ngay không có ngày hết hạn, các nhà giao dịch cần chú ý đến chi phí qua đêm, vì chúng có thể khá cao và ảnh hưởng đến lợi nhuận của bạn. Đánh giá kỹ lưỡng các chi phí này sẽ giúp bạn đưa ra quyết định giao dịch hợp lý.
Thông tin phân biệt về sự cung cấp của hợp đồng giao ngay và hợp đồng tương lai
Kết luận
Với các thông tin chi tiết về hợp đồng tương lai mà chúng tôi đã cung cấp, chúng tôi hy vọng rằng các bạn sẽ xây dựng được những chiến lược giao dịch hiệu quả và áp dụng các phương pháp phù hợp để tối ưu hóa lợi nhuận từ các giao dịch của mình.