“Gồng lỗ” là thuật ngữ khá quen thuộc với những ai đã có kinh nghiệm trong thị trường tài chính. Nó thể hiện mong muốn của nhà giao dịch về việc giá sẽ hồi phục để không chỉ thu hồi vốn mà còn có thể đạt được lợi nhuận. Ngược lại, “gồng lời” chỉ ra mục tiêu lợi nhuận của nhà giao dịch. Mặc dù lý thuyết có vẻ đơn giản, nhưng việc thực hiện đúng lại không phải là điều dễ dàng. Hãy cùng khám phá sâu hơn về “gồng lỗ” và “gồng lời” trong bài viết dưới đây của chúng tôi.
Gồng lỗ là gì?
“Gồng lỗ” là gì? Bạn có bao giờ nghe câu nói nổi tiếng trong giới giao dịch: “Let your profits run and cut your losses”? Câu nói này, đã tồn tại hơn 150 năm, được áp dụng rộng rãi trong các thị trường tài chính và nhiều loại giao dịch khác. Ý nghĩa đơn giản của nó là tiếp tục duy trì các giao dịch có lãi và nhanh chóng cắt bỏ những giao dịch thua lỗ. Tại Việt Nam, nhiều nhà đầu tư thường dùng các thuật ngữ như “gồng lời” và “gồng lỗ” để mô tả hành động này.
Câu nói trên gửi gắm thông điệp quan trọng cho các trader: nên nhanh chóng thoát khỏi các vị thế thua lỗ và tránh “gồng lỗ” với hy vọng giá sẽ hồi phục. Thay vào đó, hãy thiết lập mức cắt lỗ hợp lý để giảm thiểu rủi ro. Ngược lại, nếu một giao dịch đang có lãi, hãy kiên nhẫn chờ đợi và không nên đóng lệnh quá sớm để tối đa hóa lợi nhuận.
Mặc dù lời khuyên này có vẻ đơn giản và dễ thực hiện, nhưng thực tế cho thấy rất ít người áp dụng đúng cách. Nhiều nhà giao dịch thường đóng lệnh sớm khi đã thấy lãi, dẫn đến việc bỏ lỡ cơ hội thu được lợi nhuận cao hơn, hay còn gọi là chốt non. Đồng thời, họ thường giữ lại các vị thế thua lỗ với hy vọng giá sẽ hồi phục, điều này được gọi là “gồng lỗ”. Đây là một vấn đề phổ biến và đáng lo ngại trong giao dịch tài chính.
Nguyên nhân các nhà giao dịch có xu hướng gồng lỗ
Hành vi gồng lỗ và cắt lỗ chủ yếu xuất phát từ cảm xúc và tâm lý của con người. Tinh thần lạc quan khiến nhiều nhà giao dịch tin rằng, nếu giá đi ngược lại dự đoán của họ, thì nó sẽ sớm quay về đúng hướng. Tuy nhiên, đây chỉ là những kỳ vọng, còn thua lỗ là điều mà họ không muốn trải qua.
Nhiều nhà giao dịch thường đùa rằng “chưa stop loss đồng nghĩa với chưa thua lỗ.” Điều này cho thấy tâm lý của họ đang cố gắng giữ vững các vị thế thua lỗ, tin rằng cơ hội vẫn còn nếu lệnh chưa bị đóng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, những người giữ quan điểm này thường phải đối mặt với những khoản lỗ lớn hơn dự kiến, vì tỷ lệ đảo chiều thực tế thường rất nhỏ.
Tuy nhiên, sự lạc quan không phải lúc nào cũng là điều cần thiết. Một biểu hiện tâm lý khác mà nhà giao dịch thường gặp là sự bất ổn. Trong khi lạc quan có thể dẫn đến quyết định sai lầm khi giao dịch, thì sự lo lắng có thể làm giảm khả năng đưa ra quyết định đúng đắn. Khi giá không đi theo kế hoạch, nhà đầu tư có thể cảm thấy lo lắng về việc giá đảo chiều và có thể chốt lời sớm hoặc nghi ngờ khả năng của các mức hỗ trợ và kháng cự.
Cuối cùng, những lo lắng này dẫn đến việc nhà đầu tư thường phải quyết định cắt lệnh sớm để bảo toàn lợi nhuận, dù chỉ là một phần nhỏ. Sau khi kết thúc giao dịch, thay vì để quá khứ yên, họ lại tiếp tục theo dõi giá với hy vọng rằng kết quả sẽ giống như dự đoán ban đầu, chỉ tiếc rằng lệnh đã bị đóng quá sớm.
Bạn có thể hình dung tâm trạng của các trader khi đọc những điều này. Họ thường tự hứa rằng lần sau sẽ kiên nhẫn hơn và không cắt lệnh sớm. Tuy nhiên, khi đối mặt với biểu đồ giá, họ lại rơi vào vòng lặp lo lắng và tiếp tục tình trạng cắt lỗ muộn và chốt lời sớm.
Tầm quan trọng cho việc gồng lỗ và gồng lời
Việc thực hiện cắt lỗ và gồng lỗ là những yếu tố quan trọng trong giao dịch tài chính, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả và sự bền vững của các chiến lược đầu tư. Cắt lỗ kịp thời giúp trader chấm dứt những khoản thua lỗ và tạo cơ hội cho những giao dịch mới. Ngược lại, việc gồng lỗ có thể dẫn đến tình trạng lo lắng và căng thẳng, khiến nhà đầu tư khó lòng tập trung vào việc phân tích và ra quyết định chính xác. Nhiều trader đã trải qua thất bại và cháy tài khoản vì không cắt lỗ kịp thời.
Còn việc gồng lời giúp nhà đầu tư quản lý vốn hiệu quả hơn, đặc biệt là trong việc bảo vệ và tối ưu hóa lợi nhuận. Các thiết lập lệnh thường được áp dụng với tỷ lệ Risk Reward Ratio như 1:1, 1:2, hoặc 1:3. Nếu trader chốt lời quá sớm, họ sẽ không đạt được tỷ lệ lợi nhuận mong muốn, làm giảm hiệu quả so với mức rủi ro dự kiến.
Hành động gồng lỗ và chốt lời sớm thường đi đôi với nhau, và khi kết hợp, chúng có thể dẫn đến kết quả giao dịch không hiệu quả. Dù có hàng chục lệnh thắng, nhưng một lệnh gồng lỗ kéo dài có thể làm giảm đáng kể lợi nhuận tổng thể.
Tóm lại, việc gồng lỗ và chốt lời sớm không chỉ làm giảm hiệu quả giao dịch mà còn có thể gây tổn thất vốn đáng kể. Điều quan trọng là phải quản lý cảm xúc của bản thân và tránh để chúng ảnh hưởng đến quyết định giao dịch, từ đó giúp duy trì hiệu quả và sự bền vững trong đầu tư.
Chi tiết cách gồng lời để có lợi nhuận tối đa
Trên đây, chúng ta đã khám phá khái niệm về “gồng lỗ.” Vậy làm thế nào để thực hiện việc “gồng lời” một cách hiệu quả? Câu trả lời là có, và phương pháp đơn giản nhất để tránh tình trạng gồng lỗ và chốt lời sớm là dựa vào kỷ luật cá nhân và kiểm soát cảm xúc. Để gồng lời thành công, nhà đầu tư có thể áp dụng một số mẹo và lưu ý quan trọng khi thực hiện giao dịch.
Đầu tiên, việc kiểm soát tâm lý là rất cần thiết. Nhà đầu tư nên học cách gồng lời hiệu quả bằng cách áp dụng nguyên tắc và kỹ thuật cụ thể. Một trong những nguyên tắc cơ bản là tuân thủ mức chốt lời và cắt lỗ đã thiết lập. Khi mở một lệnh giao dịch, trader nên đặt mức dừng lỗ và chốt lời từ đầu và tránh can thiệp vào giao dịch cho đến khi một trong các mức này được kích hoạt.
Mặc dù nguyên tắc này nghe có vẻ đơn giản, nhưng việc áp dụng nó trong thực tế phụ thuộc nhiều vào khả năng kiểm soát cảm xúc và duy trì kỷ luật trong mỗi giao dịch. Những trader thành công là những người có thể giữ vững nguyên tắc, không để cảm xúc chi phối quyết định giao dịch và tập trung vào việc tối ưu hóa lợi nhuận thay vì chỉ tránh gồng lỗ.
Các điều kiện cần có để gồng lời
Để thực hiện việc gồng lời một cách hiệu quả, mỗi nhà đầu tư cần xây dựng một hệ thống giao dịch hoàn chỉnh. Đây là bước nền tảng quan trọng giúp kiểm soát cảm xúc và đưa ra quyết định giao dịch chính xác. Một kế hoạch giao dịch tốt sẽ bao gồm các chiến thuật và chiến lược rõ ràng, giúp trader xác định vị thế vào lệnh và thiết lập mức cắt lỗ, chốt lời một cách hệ thống.
Trader nên bắt đầu bằng việc phân tích kỹ lưỡng dựa trên chiến lược đã thiết lập và tuân thủ nguyên tắc cắt lỗ và chốt lời một cách nghiêm ngặt. Việc này giúp trader có thể tự tin hơn trong việc gồng lời và nhận diện lỗi nếu có trường hợp bị stop loss, thay vì cố gắng điều chỉnh mức stop loss để gồng lỗ.
Một chiến lược hiệu quả để gồng lời là chốt lệnh từng phần với các mức giá mục tiêu khác nhau. Ví dụ, khi vào lệnh, trader có thể đặt TP1 ở mức 50 pips và chốt ⅓ khối lượng lệnh, trong khi đẩy SL của phần còn lại vào vùng an toàn hơn. Tiếp tục chốt ⅓ khối lượng tại TP2 với mức 100 pips, và cuối cùng là điều chỉnh SL của phần còn lại để đạt được lợi nhuận tối ưu.
Vào giai đoạn cuối của giao dịch, trader có thể đặt mục tiêu cao hơn, như 200 hoặc 300 pips, vì đã có lợi nhuận từ các lệnh trước và SL đã được điều chỉnh về mức giá dương. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng các mức TP phải được xác định dựa trên cơ sở thực tế để tránh việc đặt TP không hợp lý khi giá chưa đạt được mục tiêu.
Ngoài ra, việc kết hợp chốt lời từng phần với trailing stop loss có thể giúp bảo vệ lợi nhuận. Khi giá tăng, việc nâng mức cắt lỗ giúp giảm thiểu rủi ro. Tuy nhiên, việc di chuyển mức SL cần phải dựa trên các yếu tố thực tế và không nên điều chỉnh tùy ý.
Cuối cùng, để đạt được những vị thế lý tưởng, trader nên giao dịch với các cặp tiền và tài sản mà mình hiểu rõ. Đối với các tài sản chưa nắm rõ, trader có thể áp dụng những phương pháp không phù hợp, dẫn đến rủi ro tài chính không đáng có.
Làm sao quản lý được cảm xúc cho việc gồng lời hiệu quả
Khi trader đã trang bị cho mình các phương pháp cắt lỗ và chốt lời hiệu quả, yếu tố quyết định thành công còn lại chính là khả năng kiểm soát cảm xúc và tính kỷ luật cá nhân. Để nâng cao khả năng gồng lời, dưới đây là những nguyên tắc quan trọng và những lời khuyên thiết thực mà trader nên lưu ý:
Tiến hành việc thiết lập lệnh giao dịch rồi quên đi
Khi nghiên cứu sâu về vấn đề gồng lỗ và chốt lời sớm, một nguyên nhân quan trọng thường xuất hiện là do việc liên tục theo dõi biểu đồ giá.
Giả sử sau khi thực hiện lệnh mua, trader liên tục nhìn vào biểu đồ, theo dõi từng biến động nhỏ của giá. Sự theo dõi quá mức này không chỉ gây căng thẳng mà còn có thể dẫn đến những quyết định giao dịch thiếu cân nhắc. Ví dụ, nếu giá giảm và rời xa điểm vào lệnh, trader dễ cảm thấy hoang mang và lo lắng. Trong tình huống này, việc nhìn thấy giá gần chạm mức cắt lỗ có thể khiến trader nghĩ đến việc điều chỉnh cắt lỗ với hy vọng giá sẽ hồi phục.
Ngược lại, khi giá có dấu hiệu tăng so với điểm vào lệnh, trader có thể cảm thấy chưa hài lòng và tiếp tục theo dõi biểu đồ. Nếu giá giảm nhẹ, sự lo lắng về việc giá có thể đảo chiều và làm giảm lợi nhuận có thể khiến trader quyết định chốt lệnh sớm, dù giá vẫn đang đi theo hướng dự đoán.
Để tránh tình trạng này, nhà đầu tư nên giảm thiểu việc theo dõi biểu đồ quá nhiều. Một chiến lược hiệu quả được nhiều chuyên gia khuyên là “Set and Forget” trong giao dịch forex. Sau khi thiết lập lệnh dựa trên phân tích kỹ lưỡng, hãy để lệnh hoạt động và tránh can thiệp liên tục. Tắt biểu đồ và dành thời gian cho các công việc khác sẽ giúp giảm áp lực và tránh các quyết định impulsive.
Nếu trader thực hiện theo phương pháp này, việc gồng lỗ và chốt lời sớm sẽ giảm đi, vì thực tế là không thể liên tục dự đoán chính xác sự biến động của giá. Chiến lược này không chỉ giúp tối ưu hóa thời gian giao dịch mà còn cho phép trader phân tích nhiều cặp tiền tệ một cách hiệu quả hơn và tập trung vào các hoạt động khác ngoài giao dịch.
Tin tưởng vào năng lực của chính bản thân nhà đầu tư
Một câu hỏi quan trọng mà các trader nên tự đặt ra là liệu việc chốt lời quá sớm có thể phản ánh sự thiếu tôn trọng bản thân hay không? Khi bạn đã đầu tư thời gian và công sức vào việc phân tích thị trường và đưa ra quyết định giao dịch, việc nhanh chóng từ bỏ kế hoạch đã thiết lập chỉ vì một khoảnh khắc lo lắng có thể đồng nghĩa với việc bạn tự tay hủy bỏ cơ hội lợi nhuận mà bạn đã nỗ lực xây dựng.
Để cải thiện tình hình, điều quan trọng nhất là trader phải duy trì niềm tin vào phương pháp và kỹ năng phân tích của mình. Sự tự tin này không nên bị lung lay bởi cảm giác sợ hãi hoặc lo lắng. Bạn cần học cách chấp nhận những sai lầm và tin tưởng vào bản thân để phát triển và hoàn thiện hơn.
Dù không ai là hoàn hảo, nhưng bạn có thể không ngừng trau dồi kiến thức và rút kinh nghiệm để ngày càng tốt hơn. Hãy nhớ rằng niềm tin vào chính mình và việc tuân thủ kế hoạch là điều cốt lõi. Điều này sẽ giúp bạn đánh giá chính xác những điểm còn thiếu sót và tìm ra giải pháp khắc phục, từ đó nâng cao hiệu quả giao dịch của mình.
Không ngại khi mắc lỗi sai
Mỗi trader đều có thể mắc sai lầm, thậm chí đưa ra những quyết định không chính xác trong quá trình phân tích và giao dịch. Tuy nhiên, đây không phải là điều quá nghiêm trọng, đặc biệt trong lĩnh vực giao dịch ngoại hối. Thị trường này vốn dĩ mang tính xác suất cao, nơi mà không ai có thể dự đoán chính xác mọi biến động và mọi thứ diễn ra rất nhanh chóng.
Để làm rõ hơn về sự chấp nhận sai lầm, hãy cùng nhìn vào câu chuyện của Peter Brandt, một trader huyền thoại được nhắc đến trong cuốn sách “Market Wizards” của Jack Schwager. Dù là một nhà giao dịch thành công, Peter Brandt đã có tỷ lệ sai lầm lên tới hơn 65% trong các quyết định giao dịch của mình. Đây là minh chứng cho thấy ngay cả những trader nổi tiếng cũng không phải lúc nào cũng đúng.
Điều quan trọng là Peter Brandt không để những sai lầm nhỏ ảnh hưởng đến toàn bộ chiến lược của mình. Ông không gồng lỗ hay chốt lời quá sớm, điều này phản ánh một cách tiếp cận đầy tính kỷ luật và khả năng kiểm soát cảm xúc. Với tỷ lệ thắng thấp như vậy, ông cần phải có một tỷ lệ lợi nhuận/rủi ro (RR) cao để đạt được thành công. Chính vì thế, việc gồng lời là một phần thiết yếu trong chiến lược của ông.
Đối với trader, điều quan trọng nhất là duy trì kỷ luật và khả năng kiểm soát cảm xúc. Mặc dù bạn có thể gặp phải những vị thế gồng lỗ, nhưng nếu bạn kiên nhẫn và có cái nhìn dài hạn, bạn vẫn có thể bù đắp cho những khoản lỗ đó bằng những giao dịch thành công khác.
Hãy nhớ rằng, kết quả của từng giao dịch cụ thể không quan trọng bằng việc theo dõi và cải thiện hiệu suất giao dịch tổng thể trong một khoảng thời gian dài. Trading forex không phải là một sở thích tạm thời mà là một nghề đòi hỏi sự đầu tư thời gian và công sức. Đừng để những thất bại tạm thời làm bạn nản lòng; thay vào đó, hãy tập trung vào việc phát triển kỹ năng và chiến lược của mình để đạt được thành công lâu dài.
Kết luận
Dựa trên những thông tin chúng tôi đã chia sẻ, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn về khái niệm gồng lỗ và cách tối ưu hóa lợi nhuận qua việc gồng lời. Hy vọng rằng những kiến thức này sẽ giúp bạn hiểu sâu hơn về giao dịch trên thị trường Forex và áp dụng hiệu quả vào quá trình luyện tập cũng như thực hiện giao dịch của mình.
Mong rằng bạn có thể rút ra những bài học quý giá, phát huy điểm mạnh và cải thiện những điểm còn yếu để ngày càng hoàn thiện hơn trong hành trình giao dịch của mình. Việc nắm vững các nguyên tắc này không chỉ giúp bạn nâng cao kỹ năng mà còn góp phần xây dựng chiến lược giao dịch vững chắc và bền vững.