Nếu bạn đã tham gia vào thị trường Forex, hẳn bạn đã quen thuộc với khái niệm Fibonacci. Sử dụng dãy số Fibonacci, được phát hiện từ nhiều thế kỷ trước và phát triển thành một công cụ phân tích kỹ thuật hiện đại, Fibonacci đã trở thành một công cụ yêu thích của nhiều nhà đầu tư. Hãy cùng khám phá sự kỳ diệu của dãy số Fibonacci ngay dưới đây!
Fibonacci là ai?
Leonardo Pisano Bogollo thường được biết đến với cái tên Fibonacci (khoảng 1170 – 1250), là một nhà toán học xuất sắc của thời Trung Cổ.
Từ nhỏ, Fibonacci đã làm việc tại cơ sở kinh doanh của cha mình, nơi ông tiếp xúc và học hỏi về chữ số Hindu. Nhận thấy sự đơn giản và hiệu quả của hệ thống này so với chữ số La Mã, Fibonacci đã du hành khắp Địa Trung Hải để học hỏi từ những nhà toán học hàng đầu Ả Rập thời đó.
Năm 1200, ông trở về quê hương và giới thiệu hệ thập phân cho cộng đồng La-tinh, hệ thống số mà chúng ta sử dụng ngày nay. Mặc dù có nhiều đóng góp quan trọng cho toán học, Fibonacci nổi tiếng nhất với dãy số Fibonacci và Tỷ lệ vàng.
Tìm hiểu công thức dãy số Fibonacci
Dãy số Fibonacci tuân theo một quy tắc rất đơn giản: bắt đầu từ 0 và 1, mỗi số tiếp theo là tổng của hai số liền trước.
Theo quy tắc này, dãy số Fibonacci là:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, …
Từ dãy số này, Fibonacci đã khám phá ra Tỷ lệ vàng (The Golden Ratio), một con số kỳ diệu xuất hiện trong mọi khía cạnh của tự nhiên.
Dãy số Fibonacci và Tỷ lệ vàng thường xuất hiện trong tự nhiên, sinh học, kiến trúc và nghệ thuật. Chúng có thể được thấy trong cấu trúc cánh hoa, hình dạng cành cây, DNA của con người, và thậm chí trong sự gia tăng dân số. Trong tài chính, Tỷ lệ vàng và các tỷ lệ khác từ dãy số Fibonacci cũng thường được sử dụng, tạo nên cơ sở của công cụ Fibonacci thoái lui.
Tỷ lệ vàng là gì?
Hai đại lượng được gọi là có Tỷ lệ vàng nếu tỷ số giữa tổng của chúng với đại lượng lớn hơn bằng tỷ số giữa đại lượng lớn hơn với đại lượng nhỏ hơn. Tỷ lệ vàng, ký hiệu là φ (đọc là phi).
Có thể được biểu diễn qua phương trình với nghiệm là một số vô tỷ.
Liên hệ giữa Tỷ lệ vàng và dãy số Fibonacci:
- Bất kỳ hai số liên tiếp nào trong dãy Fibonacci đều có tỷ số gần bằng Tỷ lệ vàng.
- Khi các số này càng lớn, tỷ số này càng tiệm cận Tỷ lệ vàng.
Một số tỷ lệ Fibonacci chính:
- 0.618: Chia bất kỳ số nào trong dãy Fibonacci cho số ngay sau nó. Ví dụ: 8/13 hoặc 55/89.
- 0.382: Chia bất kỳ số nào trong dãy Fibonacci cho số cách nó một vị trí bên phải. Ví dụ: 34/89 hoặc 55/144.
- 1.618 (Tỷ lệ vàng): Chia bất kỳ số nào trong dãy Fibonacci cho số liền trước nó. Ví dụ: 89/55 hoặc 144/89.
Tỷ lệ vàng xuất hiện dày đặc trong tự nhiên và được áp dụng rộng rãi trong đời sống con người. Bạn sẽ thấy tỷ lệ này trong các tạo vật thiên nhiên như dương xỉ, hoa, vỏ sò biển và cả những cơn bão.
Các công trình kiến trúc khi áp dụng Tỷ lệ vàng thường hài hòa, cân đối và có sức hút kỳ lạ, ví dụ như kim tự tháp Giza ở Ai Cập, đền Parthenon ở Hy Lạp và bức họa Mona Lisa của Leonardo da Vinci.
Ngày nay, Tỷ lệ vàng xuất hiện trong thiết kế logo của nhiều công ty lớn như Apple, Adidas, Pepsi và Twitter. Đây là lý do tại sao tỷ lệ này mang lại sự thỏa mãn về mặt thị giác, phản ánh nét đẹp thuần khiết từ tự nhiên.
Tổng quan các loại Fibonacci trong giao dịch
Khi tham gia giao dịch trên thị trường tài chính, chắc hẳn bạn đã nhiều lần nghe đến việc áp dụng công cụ Fibonacci. Tuy nhiên, bạn đã hiểu rõ về các loại Fibonacci thường được sử dụng trong giao dịch chưa?
Phần mềm theo dõi biểu đồ trực tuyến TradingView cung cấp nhiều công cụ Fibonacci như: Fibonacci thoái lui, Fibonacci mở rộng dựa trên xu hướng, Fibonacci vùng thời gian, Fibonacci kháng cự dạng cung, v.v. Mặc dù các loại Fibonacci này có nhiều điểm tương đồng và khá phức tạp, bạn không cần phải biết hết tất cả. Thay vào đó, hãy tập trung vào hai loại chính: Fibonacci thoái lui (Fibonacci Retracement) và Fibonacci mở rộng (Fibonacci Extension).
Fibonacci thoái thui
Fibonacci Retracement, hay còn gọi là Fibonacci thoái lui, là một công cụ kỹ thuật hữu ích trong việc xác định các khu vực đảo chiều tiềm năng khi thị trường đang trong giai đoạn điều chỉnh. Công cụ này giúp bạn tham gia thị trường ở mức giá tối ưu, tối đa hóa lợi nhuận.
Các mức Fibonacci Retracement mặc định bao gồm 0.236, 0.382, 0.5, 0.618, và 0.764.
Để xác định các mức này, bạn cần kéo thước đo từ điểm bắt đầu đến điểm kết thúc của đoạn xu hướng.
Trong xu hướng tăng:
- Kéo thước đo từ điểm thấp nhất lên đến điểm cao nhất của đoạn xu hướng.
- Các mức Fibonacci Retracement sẽ xuất hiện trên biểu đồ, chỉ ra các khu vực hỗ trợ tiềm năng. Xu hướng tăng sẽ tiếp diễn khi giá điều chỉnh chạm đến một trong các mức hỗ trợ này.
Trong xu hướng giảm:
- Kéo thước đo từ điểm cao nhất xuống điểm thấp nhất của đoạn xu hướng.
- Các mức Fibonacci Retracement sẽ hiển thị trên biểu đồ, chỉ ra các khu vực kháng cự tiềm năng. Xu hướng giảm sẽ tiếp diễn khi giá điều chỉnh chạm đến một trong các mức kháng cự này.
Ví dụ về Fibonacci thoái lui trên thực tế:
Fibonacci mở rộng
Trong một xu hướng, nếu bạn sử dụng Fibonacci Retracement để xác định điểm dừng của xu hướng điều chỉnh, thì Fibonacci Extension sẽ giúp bạn tìm điểm dừng của giá khi xu hướng chính quay trở lại.
- Fibonacci Retracement: Dùng để tìm điểm vào lệnh, giúp xác định các mức hỗ trợ và kháng cự khi giá điều chỉnh.
- Fibonacci Extension: Dùng để tìm điểm chốt lời, xác định các mức mục tiêu khi xu hướng chính tiếp tục.
Các mức mặc định của Fibonacci Extension bao gồm: 0, 0.236, 0.382, 0.5, 0.618, 0.764, 1, 1.236, 1.618, 2.618, 3.618 và 4.618.
Các mức chốt lời tiềm năng nằm trong khoảng từ 0.618 đến 1.618.
Để vẽ Fibonacci Extension, cần có 3 điểm:
- Điểm đầu đoạn xu hướng.
- Điểm cuối đoạn xu hướng.
- Điểm đảo chiều của nhịp điều chỉnh.
Trong xu hướng tăng cần 2 đáy và 1 đỉnh và trong xu hướng giảm cần 2 đỉnh và 1 đáy.
Cách vẽ: Kéo thước đo Fibonacci Extension từ điểm 1 đến điểm 2, sau đó đến điểm 3.
Ví dụ về Fibonacci Extension trên biểu đồ thực tế:
Vai trò về Fibonacci trong giao dịch ngoại hối
Fibonacci là một chủ đề rộng lớn và đã có nhiều nghiên cứu về nó. Trong phân tích và giao dịch Forex, chúng ta tập trung vào hai khía cạnh chính: thoái lui và mở rộng.
Thoái lui
Fibonacci Retracement được sử dụng để đo các mức thoái lui, đóng vai trò như các mức hỗ trợ và kháng cự tiềm năng khi thị trường điều chỉnh. Dựa vào các mức thoái lui này, bạn có thể xác định những điểm vào lệnh tốt.
Các mức thoái lui chính: 0.236, 0.382, 0.5, 0.618 và 0.764.
Mở rộng
Fibonacci Extension giúp đo lường các mức giá mà một xu hướng có thể chạm tới. Từ đó, bạn có thể đưa ra những điểm chốt lời tối ưu.
Các mức mở rộng chính: 0.236, 0.382, 0.5, 0.618, 0.764, 1, 1.618, 2.618, 3.618, và 4.618.
Hiện nay, hầu hết các nền tảng giao dịch Forex đều tích hợp sẵn công cụ Fibonacci Retracement và Fibonacci Extension. Các mức Fibonacci sẽ được hiển thị trực tiếp trên biểu đồ nến, giúp bạn không cần phải tính toán thủ công. Việc của bạn là sử dụng chúng một cách hiệu quả.
Tóm lại
- Fibonacci Retracement: Dùng để tìm điểm dừng của xu hướng điều chỉnh và xác định điểm vào lệnh.
- Fibonacci Extension: Dùng để xác định điểm dừng của xu hướng chính và đưa ra các điểm chốt lời.
Vai trò của Fibonacci trong chứng khoán
Các mức Fibonacci được sử dụng chủ yếu để xác định các mức hỗ trợ và kháng cự trong phân tích kỹ thuật. Khi một tài sản đang trong xu hướng tăng hoặc giảm, nó thường sẽ có những đợt điều chỉnh nhỏ trước khi tiếp tục xu hướng chính. Thông thường, những đợt điều chỉnh này sẽ dừng lại ở các mức Fibonacci quan trọng, chẳng hạn như 38,2% hoặc 61,8%.
Những mức này cung cấp tín hiệu cho các nhà giao dịch về cơ hội vào lệnh theo hướng của xu hướng chính:
Trong một xu hướng tăng, bạn có thể tìm điểm mua (buy) khi giá điều chỉnh về mức hỗ trợ Fibonacci quan trọng.
Trong một xu hướng giảm, bạn có thể tìm cơ hội bán khống (short sell) khi giá hồi về mức kháng cự Fibonacci chính.
Công cụ Fibonacci hoạt động hiệu quả nhất khi tài sản đang trong một xu hướng rõ ràng, cho phép các nhà giao dịch xác định các điểm vào lệnh có xác suất thành công cao theo xu hướng ban đầu.
Kết luận
Không phải ai cũng tán thành việc sử dụng phương pháp Fibonacci để phân tích thị trường. Có người cho rằng các mức Fibonacci chỉ là dự đoán, bởi vì chúng được quá nhiều người sử dụng và không có bất kỳ yếu tố ‘ma thuật’ nào rõ ràng.
Tuy nhiên, ngay cả với những người có thái độ hoài nghi, Fibonacci vẫn có thể cung cấp thông tin chi tiết về các điểm quan trọng trong xu hướng thị trường mà có thể bỏ qua nếu chỉ nhìn qua. Điều quan trọng là luôn phải cân nhắc kỹ lưỡng các chiến lược quản lý rủi ro khi áp dụng các chỉ báo kỹ thuật trong giao dịch.
Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào trong quá trình giao dịch, xin đừng ngần ngại để lại bình luận dưới đây. Chúng tôi sẽ cố gắng giúp đỡ bạn trong thời gian sớm nhất. Chúc các trader thành công trong các giao dịch của mình!